همدان استانی کهن و تاریخی است که علاوه بر آثار باستانی، موزهها، مساجد، باغها و خانههای تاریخی و پلها که در بیشتر شهرهای کهن ایران زمین به چشم میخورد، از ویژگی منحصربفردی برخوردار است و آن وجود کاروانسراهای متعدد در این استان است.
بهگزارش ایسنا، منطقه همدان، استان تاریخی و کهن همدان از دیرباز مرکز اقتصادی و تجاری مهمی بوده و محل گذر تجار و بازرگانان داخلی و خارجی بوده است بنابراین وجود کاروانسراهای متعدد در میانه بازار امری لازم و ضروری به نظر میرسید که معماران کاروانسراهای همدان این نیاز را به بهترین شکل پاسخ گفتهاند.
کاروانسراها به جاماندگان عصری هستند که هنوز پای هتل، ویلا، متل و مسافرخانه به زندگی مردم باز نشده بود. این محل، بنایی بود که از کاروانها در مدت استراحتشان پذیرایی میکرد.
بازار همدان روزانه میزبان تعداد زیادی از بازرگانان و تجار داخلی و خارجی بوده است. تجاری که شاید مدتهای طولانی مجبور به سکونت در شهر بودند.
بازارهای همدان بزرگ اما کهنه و طاقدار هستند و حدود 700 دکان را دربرمیگیرند، بازرگانان اروپایی از این شهر به عنوان «انبار ایران» یاد میکنند. این بازارها انباشته از فرآوردههای بومی بوده و کاروانهای حامل پوست خام برای تولید محصولات چرمی به کاروانسراها میآمدند.
از دوران صفویه که کاروانسراها ساخته شده است، همدان نیز صاحب کاروانسراهای متعدد شده اما اوج ساخته شدن کاروانسراها در همدان به دوران قاجار برمیگردد که تا پایان این ساختوسازها تا عصر حاضر بیش از 20 کاروانسرای تاریخی در این استان به جای مانده است. از کاروانسرای موجود در استان تنها دو کاروانسرا مربوط به دوره صفوی و تعداد زیادی از آنها مربوط به دوره قاجار است.
کاروانسراهای بازار همدان از نوع درونشهری است و میتوان آنها را نیز به دو گروه کاروانی- تجاری و تجاری- بازاری تقسیم کرد. کاروانسرای گلشن و میرزاخانی، کاروانسرای صفرخان نو و شریفیه، کاروانسرای حاج میرزا کاظم، کاروانسرای حسینخانی و کاروانسرای نو از جمله کاروانسراهای شهر تاریخی همدان است که در دل بازار زیبا قدیمی شهر جای دارد.